Lời chia sẻ từ một đứa đã thất nghiệp trong 1 năm rưỡi. Nếu bạn đang hoặc có ý định nghỉ việc thì hãy đọc bài viết này. Bài viết dựa theo quan điểm và tình trạng của người viết nên có thể sẽ không đúng cho tất cả mọi người nhé.
Mục lục
Thất nghiệp chưa bao giờ là dễ dàng
Bạn có biết hình phạt nào dành cho tù nhân còn đáng sợ hơn cả tử hình hay không? Đó chính là ”biệt giam”.
Và điều này thì liên quan gì đến THẤT NGHIỆP.
Bởi vì con người sống trên đời này chính là nhờ vào các mối quan hệ với xã hội mới có lý do để TỒN TẠI , mới có Ý NGHĨA để sống.
Bạn đi học để làm gì? Để có kiến thức ư? Không. Bạn đi học để ba mẹ tự hào, để được thầy cô, bạn bè công nhận. Khi được ai đó khen ngợi, bạn sướng tít cả mắt lên.
Bạn đi làm để làm gì? Để kiếm tiền nuôi sống bản thân? Không, nếu chỉ để nuôi sống bản thân thì ngày ăn 3 bữa, ăn mặc tuềnh toàng là được, không cần nỗ lực nhiều làm gì. Bạn đi làm là để chứng tỏ với gia đình, xã hội bạn là người có ích, để có tiền mà ăn diện đẹp cho bạn bè trầm trồ, phấn đấu để được sếp coi trọng, đồng nghiệp ngưỡng mộ; cố gắng để cưới vợ đẹp, con khôn, nhà cao cửa rộng để xã hội công nhận bạn thành công. Hay bạn đi làm kiếm tiền để nuôi con cái, cha mẹ và bạn cảm thấy có ý nghĩa về điều đó. Hay chỉ đơn giản bạn đi làm để thấy bản thân là một phần của xã hội.
Thử hỏi nếu chỉ có mình bạn trên thế giới này, bạn có cần đi học, đi làm kiếm tiền, phát triển bản thân hay không? Không. Bạn cần xã hội để tồn tại, để thấy mình có ý nghĩa. Không có xã hội bạn không là gì cả.
Và khi bạn THẤT NGHIỆP chính là lúc bạn nhận ra bản thân không là gì cả. Bạn xa rời cộng đồng, bạn thấy bản thân vô dụng, không có ý nghĩa gì cho xã hội.
Cũng giống như tù nhân bị biệt giam – họ không được tiếp xúc với con người, với thế giới để cảm nhận được ý nghĩa sống của họ. (Bạn đừng tưởng những tên sát nhân không có ý nghĩa sống, chỉ là ý nghĩa của họ khác chúng ta mà thôi). Cho nên cho dù đối với những tên tù nhân gan lỳ nhất cũng khó có thể chịu được hình phạt biệt giam trong thời gian dài.
Cũng giống như vậy, nếu tình trạng thất nghiệp kéo dài lâu mà không có kế hoạch cụ thể, bạn cũng sẽ rơi vào trạng thái stress cùng cực. Vậy nên vấn đề lớn nhất của thất nghiệp không phải là không có tiền để sống mà chính là cảm giác không có ý nghĩa để tồn tại.
Các giai đoạn của thất nghiệp

Đây là trạng thái thất nghiệp (có chủ đích) sau khi nghỉ công việc cũ chứ không phải là thất nghiệp sau khi ra trường nhé.
Giai đoạn 1: Hào hứng
Đây là giai đoạn bạn cảm thấy hào hứng và sung mãn nhất vì cuối cùng sau bao nhiêu tháng ngày mệt mỏi với công việc bạn cũng được giải thoát. Không còn cảnh mỗi sáng thức dậy bởi chiếc đồng hồ báo thức, mệt mỏi lăn qua lăn lại nghĩ đến một ngày dài với sếp, với những vị khách khó tính, những chỉ tiêu, doanh số phải đạt được. Bây giờ bạn có thể tận hưởng một ngày của riêng mình, làm những gì bạn thích. Bạn dậy sớm hơn thường lệ, hít thở bầu không khí trong lành, rồi bạn nghĩ phải làm gì đó thật cool ngầu, ”đầu xuôi đuôi lọt” mà.
Thế là bạn xỏ đôi giày thể thao đã vứt xó bao nhiêu năm, chạy loanh quanh khu bạn ở. Cảm giác này bạn chưa bao giờ cảm nhận được sau bao nhiêu năm ngập đầu trong công việc. Bạn thấy thế giới thật là đẹp. Bạn trở về nhà, tắm rửa, tự nấu bữa sáng và bạn nhận ra “Ô, vẫn còn sớm chán, nếu như lúc còn đi làm thì giờ này bạn còn nướng trên chiếc giường êm ả rồi”. Bạn nghĩ thất nghiệp thật thích. Rồi bạn lên kế hoạch 1 ngày thật hiệu quả: lên thư viện học Tiếng Anh, đi nhà sách mua sách, rồi đăng ký một vài khóa học kỹ năng, đi siêu thị mua thực phẩm để tự chuẩn bị bữa ăn lành mạnh, rồi bạn lại nghĩ buổi tối thì đi tập gym, yoga hoặc đi câu lạc bộ tiếng Anh chẳng hạn. Ôi, bạn thấy bạn có quá nhiều thứ cần làm mà bao nhiêu năm đi làm bạn đã bỏ lỡ.
Giai đoạn 2: ”Tận hưởng”
Sau vài tuần, bạn bắt đầu cảm thấy mệt mỏi và quay lại lối sống ban đầu. Những buổi sáng dậy sớm tập thể dục thưa dần, bạn tặc lưỡi có đi làm đâu mà dậy sớm làm gì, ngủ thêm tí nữa thôi. Rồi khi bạn đang học Tiếng Anh, bạn bị cám dỗ bởi những bộ phim trên mạng, bạn tặc lưỡi, bao nhiêu năm đi làm có thời gian đâu mà coi phim, rồi bạn luyện hết tập này qua tập khác. Những bữa ăn tự nấu cũng giảm hẳn, có khi vì dậy trễ, có khi vì mải xem phim. Rồi đống sách bạn mua về lúc trước cũng chưa đọc xong vì lý do gì đó bạn cũng không biết rõ.
Giai đoạn 3: Hoang mang
Sau khoảng 1-2 tháng bạn bắt đầu hoang mang. Khi bạn bè đang đi làm, đang kiếm tiền, đang phấn đấu vì sự nghiệp, dành tiền mua nhà, mua xe thì bạn đang nằm trên giường chìm đắm trong những bộ phim, những trò tiêu khiển, chơi game,… Đi vào quán cà phê, bạn bắt gặp những bạn sinh viên đang làm phục vụ, bạn nghĩ chúng nó còn đang đi học mà cũng kiếm tiền rồi, giỏi thế. Đi vào nhà sách, siêu thị bạn thấy những chị thu ngân đang hì hục tính tiền cho bạn và những khách hàng. Ai ai cũng bận rộn với công việc, ai ai cũng đang sống cuộc sống rất ý nghĩa, chỉ có mình bạn là đang lãng phí từng giây phút.
Rồi bạn nhớ những ngày đi làm, được gặp đồng nghiệp, được tám đủ chuyện trên đời dưới đất. Bạn nhớ những công việc, dự án bạn đã làm ở công ty, những đêm về muộn vì hồ sơ chất đống, bạn nhớ sự bận rộn lúc bạn làm việc – thứ mà bạn ghét cay ghét đắng khi đó. Bạn nhớ công việc cũ đến mức tối đến bạn mơ bạn đang đi làm và sáng dậy bạn giật mình tỉnh giấc vì sắp trễ giờ làm.
Giai đoạn 4: Lao vào tìm việc hùng hục.
Mặc dù dự định ban đầu của bạn là nghỉ việc để reset lại bản thân, tập trung vào cải thiện kỹ năng, tìm kiếm đam mê, bạn đã chuẩn bị đủ tiền để thất nghiệp dài hạn, thế nhưng chỉ sau 1-2 tháng bạn bắt đầu thấy quyết định của mình không đúng lắm. Bạn nghĩ lại thôi thì đi làm ban ngày, còn cải thiện kỹ năng, học Tiếng Anh, theo đuổi sở thích, tìm kiếm đam mê thì mình làm buổi tối và cuối tuần cũng được.
Thế rồi bạn lên các trang tìm việc, bạn nghĩ lần này mình làm công việc ổn định, nhẹ nhàng, không áp lực là được, với mục đích đơn giản là đừng để bản thân mình cảm thấy vô dụng vì thất nghiệp thôi. Còn làm việc gì cũng được. Nếu may mắn, bạn lại đi làm công việc gì đó cũng liên quan đến công việc cũ (bởi vì có kinh nghiệm thì dễ xin việc hơn mà), thế nhưng bạn lại đắm chìm trong cái vòng luẩn quẩn như trước kia một lần nữa: muốn nghỉ việc vì công việc chán, muốn dành thời gian để phát triển bản thân, rồi bạn là stress và nghĩ ” Mình chả biết làm gì với cuộc đời mình”.
Đây là những giai đoạn mà nhiều bạn sẽ gặp phải trong quá trình thất nghiệp. Cho dù bạn đã lên kế hoạch hết cả rồi nhưng những cảm xúc tiêu cực trong quá trình thất nghiệp chắc chắn sẽ khiến bạn đi lệch so với dự định ban đầu. Cảm giác thất nghiệp là cảm giác không hề dễ chịu chút nào vì nó giống như ”biệt giam”; cho nên nhiều người chấp nhận làm công việc nhàm chán (ít nhất bạn còn thấy ý nghĩa gì đó) còn hơn là chịu cảm giác thất nghiệp hành hạ.
Làm thế nào để vượt qua giai đoạn thất nghiệp
A – Trước khi thất nghiệp (quan trọng)
Có thể nói trước khi thất nghiệp bạn chuẩn bị kỹ bao nhiêu thì giai đoạn thất nghiệp càng dễ chịu bấy nhiêu. Hãy chuẩn bị đủ những điều kiện dưới đây trước khi bạn nộp tờ đơn xin nghỉ việc cho sếp bạn.
1. Chuẩn bị tư tưởng
Như mình đã nói ở đầu bài viết, cảm giác thất nghiệp chưa bao giờ là dễ dàng. Nó có thể phá hủy con người của bạn nhanh hơn bao giờ hết. Vậy nên hãy chuẩn bị trước những vấn đề sẽ xảy ra. Trước khi nghỉ việc trong đầu mình lúc nào cũng nghĩ rằng mình sắp được tự do rồi, không còn phải làm công việc nhàm chán nữa. Thế nhưng thực tế phũ phàng hơn nhiều. Chấp nhận những cảm xúc tiêu cực sẽ xảy đến giúp bạn dễ dàng đón nhận chúng hơn.
2. Chuẩn bị tài chính
Vấn đề tài chính luôn là vấn đề nhức nhối khi thất nghiệp. Lúc đi làm bạn sẽ thấy có nhiều nguồn thu, nhưng đến lúc thất nghiệp thì cảm giác lúc nào cũng có nhiều cái phải chi hơn lúc bình thường. Ví dụ bạn dự định sẽ thất nghiệp nửa năm và chi phí bạn sử dụng hàng tháng tầm 5 triệu thì bạn phải để dành được ít nhất là 30 triệu. Đó là chưa kể chi phí cho các chuyến du lịch, ra nước ngoài, khóa học kỹ năng, học Tiếng Anh,… Hãy tính toán càng chi tiết số tiền bạn cần tiết kiệm càng tốt.

Dưới đây là một số cách để bạn có thể tiết kiệm tiền nhanh chóng:
- Kiếm thêm thu nhập: Nếu bạn là dân sale, tiền lương theo doanh số thì nên tìm cách tăng lượng khách hàng của bạn. Thật ra có rất nhiều kỹ năng mà nếu bạn đọc sách hoặc học các khóa học bán hàng hoặc chỉ đơn giản là học hỏi từ những đồng nghiệp giỏi giang là bạn có thể gia tăng thu nhập của mình đáng kể. Mỗi bạn có một ngành nghề khác nhau nên mình không thể đưa ra lời khuyên cho tất cả mọi người được.
Hồi xưa mình làm giao dịch viên (GDV) ở ngân hàng nên mình có thể kiếm thêm thu nhập nhờ vào bán chéo sản phẩm. Thay vì chỉ tập trung vào thực hiện các giao dịch bình thường, mình tập trung vào bán những sản phẩm mà mình có thể nhận được hoa hồng từ đó.
Ví dụ một khách hàng ở ngoài vào ngân hàng để nộp tiền vào tài khoản (nếu như GDV khác thì chỉ nộp tiền xong cho KH rồi thôi) thì mình sẽ để ý tất cả những đặc điểm của khách hàng để bán chéo sản phẩm. Muốn tìm hiểu thì phải bắt chuyện, hỏi thăm khách hàng ở đâu, làm nghề gì, con cái gia đình các kiểu, từ đó mình sẽ đoán định được nhu cầu của họ mà bán sản phẩm phù hợp. Từ 1 khách hàng lạ hoắc chỉ với mục đích ban đầu là vô nộp tiền vào tài khoản, mình có thể khiến khách hàng mở tài khoản, tư vấn các dịch vụ liên quan phù hợp với nhu cầu của người ta, và sau này họ có thể gửi tiền tiết kiệm hoặc đi vay, và thậm chí là bạn có thể bán hàng cho người quen của họ nếu bạn làm họ hài lòng với dịch vụ bạn cung cấp.
CẨM NANG ĐỂ BÁN HÀNG TỐT ĐÓ CHÍNH LÀ KHIẾN KHÁCH HÀNG CẢM THẤY MÌNH ĐANG ĐEM LẠI LỢI ÍCH CHO HỌ. Lợi ích ở đây không chỉ là sản phẩm hữu hình mà cả những thứ vô hình như sự niềm nở, nụ cười, sự quan tâm, chất lượng dịch vụ tốt, những lời khuyên,… Tuy nhiên hãy nhớ không có gì là dễ dàng, bạn phải tư vấn cả 10 người thì có khi chỉ 1,2 người mua sản phẩm của bạn. Hãy kiên trì và nhớ ”ĐỪNG SỢ BỊ TỪ CHỐI”.
Cho dù bạn chỉ là một nhân viên bán hàng của 1 cửa hàng điện máy và không có bằng cấp đại học hay cao đẳng, bạn cũng có thể gia tăng thu nhập của mình bằng cách áp dụng những kiến thức từ sách kỹ năng bán hàng và tâm lý học. Tất cả những kiến thức đó bạn phải tự học, tự trau dồi trong quá trình đi làm chứ hầu như không có trường Đại học nào cho bạn hết.
Theo quan điểm của mình, nếu như bạn muốn sau này có thể có công việc kinh doanh riêng, làm công việc tự do freelancer, không muốn hằng ngày làm văn phòng từ 8h sáng đến 5h chiều thì bạn nên trải nghiệm công việc làm sale. Bởi vì nó sẽ cho bạn rất nhiều kỹ năng cần thiết để phát triển công việc kinh doanh sau này. Bản thân mình là đứa hướng nội nên sau khi ra trường mình rất ghét đi làm sale nhưng dòng đời đưa đẩy cứ khiến mình đi làm các công việc như sale cho vay tài chính, bảo hiểm, ngân hàng,… Và mình nhận ra không phải mình ghét làm sale mà là vì mình không thích sản phẩm mà mình bán. Nếu bạn tin rằng sản phẩm bạn bán sẽ đem lại lợi ích cho khách hàng thì tâm lý bạn sẽ khác.
Hiện nay có rất nhiều bạn sinh viên sau khi ra trường thường né công việc làm sale, và chỉ thích làm công việc văn phòng ở các công ty lớn. Điển hình là bạn mình – hiện là chủ một công ty về xuất nhập khẩu – luôn than thở rằng sinh viên bây giờ đi làm sale 1 vài tháng là chán, xin nghỉ và chỉ thích làm ở các công ty lớn, quy mô. Trong khi mình thấy nếu các bạn có thể làm ở các công ty nhỏ thì sẽ được học hỏi được rất nhiều kỹ năng và kiến thức chuyên môn từ người sếp của mình. Vậy nên mình nghĩ cho dù bạn học bất kỳ ngành nghề nào thì cũng nên trải nghiệm công việc làm sale, nó sẽ rất hữu ích cho tương lai của bạn đấy.
Và hãy nhớ quy tắc 80/20 đó là 80% thu nhập đến từ 20% công việc của bạn. Hằng ngày bạn có rất nhiều công việc không tên như xếp hồ sơ, giấy tờ, in chứng từ,…nhưng hãy biết ưu tiên những công việc nào tạo ra thu nhập cho bạn.
Về việc kiếm tiền nhờ vào đầu tư: Hồi đó mình còn kiếm thêm thu nhập bằng cách chơi Bitcoin. Có giai đoạn mình lời cả hơn 100 triệu với số vốn bỏ ra không nhiều. Mà hồi đó tham nên mình không bán, cứ ôm đó rồi dần dà nó rớt giá, mình vẫn không chịu bán, đến giờ vẫn cứ ôm. Rồi giờ mình coi như mất trắng, số tiền đó mình coi như một bài học nhớ đời: ĐỪNG ĐẦU TƯ VÀO CÁI GÌ NẾU BẠN KHÔNG HIỂU RÕ.
Còn đối với các bạn nhận lương cứng thì ngoài giờ làm bạn có thể đi dạy gia sư, bán hàng online, làm bánh bán, nếu bạn có kỹ năng gì đặc biệt thì hãy tìm công việc freelancer trên mạng. Bán bớt sách, quần áo, giày dép, túi xách nếu chúng còn mới và bạn không xài nữa.
- Tiết kiệm tiền: Còn nếu mà bạn không thể gia tăng thu nhập được thì hãy biết tiết kiệm tiền. Cách này tất nhiên là đơn giản hơn so với kiếm tiền rồi. Mỗi tháng sau khi nhận được tiền lương hãy trích ra một khoảng tiền để tiết kiệm trước rồi mới xài sau. Và nhớ nên xài tiền mặt và hạn chế xài thẻ, và không nên xài thẻ tín dụng. Bởi mỗi lần bạn đi đâu đó, bạn có thể nổi hứng mua 1 món đồ gì đó hơi đắt mà mình không thấy cần. Nếu mà bạn thật sự cần hoặc thật sự thích thì bạn có thể đến mua vào hôm sau. Và có khi sau khi về nhà suy nghĩ thì bạn lại không thấy cần thiết phải mua nữa. Hãy hạn chế follow những page bán quần áo, giày dép, mỹ phẩm,… Bạn sẽ nhận ra bạn không cần chúng như bạn tưởng.
Nếu bạn muốn nghỉ việc càng sớm thì hãy tiết kiệm mỗi tháng nhiều nhất có thể. Cách tốt nhất là hàng tháng gửi tiền về cho ba mẹ cất dùm, cách này cực kỳ hiệu quả vì bạn không thể rút ra tiêu xài linh tinh.
Và hãy tập sống lối sống tối giản. Lối sống này không chỉ là việc xài ít đồ đạc đâu mà nó còn hàm ý rất nhiều ý nghĩa. Mình đã cảm thấy vô cùng may mắn khi vài năm trước mình đọc được cuốn sách ”Lối sống tối giản của người Nhật”. Nó sẽ giúp bạn vượt qua được những ngày thất nghiệp dễ dàng hơn. Khi có ít tiền bạn sẽ học được kỹ năng quản lý tài chính cực kỳ hiệu quả mà khi có tiền bạn sẽ không học được đâu. Và mình nghĩ cho dù bạn có thất nghiệp hay không thì cũng nên tập tành lối sống tối giản đấy. Tin mình đi.

À, nên nhớ là sau khi nghỉ việc bạn có thể nhận được tiền trợ cấp thất nghiệp và Bảo hiểm xã hội (BHXH). Tuy không nhiều nhưng lúc thất nghiệp thì tiền gì cũng quý. Vậy nên đừng có quên mà bỏ uổng nha. Trong vòng 1 tháng sau khi nghỉ việc các bạn phải xin cho bằng được tờ Quyết định nghỉ việc và sổ BHXH. Mình sẽ nói qua về cái này cho nhiều bạn không rành nhé.
– Trợ cấp thất nghiệp: Trong vòng 3 tháng sau khi có quyết định nghỉ việc bạn phải đi làm đơn xin trợ cấp thất nghiệp nếu không thì không nhận được đâu nhé. Hồ sơ thì bao gồm CMND, đơn xin trợ cấp, QĐ nghỉ việc, sổ BHXH (sau khi xong thủ tục người ta sẽ trả lại sổ cho bạn). Số tháng nhận trợ cấp thì dựa vào số năm đi làm đóng bảo hiểm. Mình đi làm có đóng BH hơn 3 năm nên được nhận 3 tháng. Mỗi tháng bạn phải lên BH trình diện là bạn còn đang thất nghiệp người ta mới chuyển tiền chứ không phải được nhận 1 cục đâu. Mỗi tháng được nhận 60% lương đóng bảo hiểm. Tùy vào công ty bạn đóng BH như thế nào thì bạn nhận được số đó, chứ không phải lương bạn mỗi tháng 10tr thì khi thất nghiệp bạn được nhận 6 triệu/tháng đâu nha.
Ví dụ mình làm ngân hàng thì họ chỉ đóng BH trên lương cơ bản là 3,4 triệu gì đó nên tiền trợ cấp mình nhận được chỉ 2,5tr/ tháng thôi. Thường những bạn nào làm công ty nước ngoài mới được đóng BH trên lương chính thức còn công ty VN thì hiểu rồi nha. Mình khuyên các bạn nên đi nhận trợ cấp càng sớm càng tốt vì đêm dài lắm mộng. Mình hồi đó nhận được tháng đầu tiên, còn 2 tháng sau đi nước ngoài mất tiêu nên coi như mất. Còn nếu bạn không muốn mất thì phải có quyết định thử việc của 1 công ty nào đó thì những tháng sau đó sẽ để dành khi nào bạn nghỉ việc nữa người ta sẽ cộng dồn vô. Nhận trợ thất nghiệp qua tài khoản ngân hàng Đông Á nên bạn nào không có thì lên đó người ta sẽ hướng dẫn làm thẻ luôn cho bạn.
– Bảo hiểm xã hội: Các bạn sẽ nhận được tiền BHXH 1 năm sau khi nghỉ việc (Trong 1 năm đó bạn không được làm công việc gì mà có đóng BHXH nha). Đi GAP YEAR 1 năm xong về nhận được cục tiền cũng phê ha. Nhận BHXH dễ hơn nhận trợ cấp thất nghiệp nhiều. Mà hồi đó mỗi người nói mỗi kiểu làm mình chần chừ không đi nhận. 1 năm sau khi nghỉ việc chỉ cần đem theo CMND và sổ BHXH lên bất cứ cơ quan BHXH của quận, huyện nào cũng được. Không cần phải có giấy tạm trú hay sổ hộ khẩu gì cả. 10 phút là xong. Số tiền sẽ được chuyển trực tiếp vô tài khoản ngân hàng của bạn (ngân hàng nào cũng được) sau 1 tuần đến 10 ngày. Sau đó hồ sơ liên quan đến BHXH của bạn sẽ được gửi tới nhà qua đường bưu điện. Nhận BHXH cực kỳ dễ luôn mà số tiền cũng tương đối nhiều. Còn bạn nào muốn sau này nhận lương hưu thì cứ để đó nhưng mình thì không có ý định đi làm cho người ta tới khi nghỉ hưu nên mình đi nhận luôn.
3. Lên kế hoạch thất nghiệp
- Dự kiến thời gian thất nghiệp để có thể chuẩn bị tài chính và tâm lý: 1,2 tháng hay nửa năm hay 1 năm. Hồi đó mình dự định nghỉ 1 năm luôn cho nó oách vì ước mơ của mình là đi vòng quanh thế giới.Haha.
- Lên kế hoạch sẽ làm gì lúc thất nghiệp: càng chi tiết càng tốt, chi tiết đến thời gian, phương pháp, số tiền phải chi,..Và nhớ là phải có phương án dự phòng. Ví dụ như trường hợp của mình:
- Nghỉ việc xong thì 1-2 tháng đầu ở nhà học Tiếng Anh, học quay và edit video vì hồi đó muốn là travel bloger giống Khoai Lang Thang.Haha. Thiết kế website để viết về trải nghiệm GAP YEAR của mình. Ý định tạo 1 blog cá nhân đã có từ lâu nhưng lúc đó mới thực hiện. Đọc sách để nâng cao sự hiểu biết của bản thân.
- 1-2 tháng tham gia WWOOF ở Hàn Quốc và Nhật Bản: Vì chỉ xin được visa Hàn Quốc nên kế hoạch đi Nhật bị hoãn lại. Bạn nên tính toán chi phí và lịch trình trong 1 tháng hết bao nhiêu. Thường các bạn nên tính dôi ra vì lúc nào cũng phát sinh thêm chi phí.
- Đi học Tiếng Anh ở Philippines 2-3 tháng trau dồi Tiếng Anh
- Apply công việc ở trường Anh ngữ trong 6 tháng (nếu được). Dành thời gian 1 tháng để học những kỹ năng mà trường yêu cầu và học Tiếng Anh giao tiếp để có thể vượt qua vòng phỏng vấn.
- Sau khi trở về thì đi tình nguyện ở Đông Nam Á: Kế hoạch này đã lên nhưng vì lúc về nước gia đình có chuyện nên hoãn lại vô thời hạn.
- Và nên nhớ sau khi đi về còn 1 lại số vốn nho nhỏ để phòng hờ trong thời gian xin việc sau đó. Hồi đó mình gửi ba mẹ mình một số tiền nên khi về mình vẫn còn tiền để xài mà không lo chết đói.
- Sau khi về nước mình lên kế hoạch sẽ đi làm, thực tập, xin việc bên mảng marketing, truyền thông. Đây là ngành mà mình muốn tìm hiểu vì nó khá hay ho. Còn sau khi thử mà mình không thích thì mình lại thử ngành khác thôi.
Đó là lịch trình tham khảo của mình thôi. Còn đối với các bạn thì tùy thuộc vào tình hình tài chính mà bạn lên kế hoạch khác, ví dụ không qua Phil học Tiếng Anh thì ở VN luyện, không đi được nước lớn thì đi mấy nước Đông Nam Á. Bây giờ nhờ vào nhiều chương trình kiểu như Couchsurfing, WWOOF, Workaway,..mà bạn không cần phải tốn nhiều chi phí cho các chuyến đi ra nước ngoài.
4. Tập thói quen tốt trước khi thất nghiệp
Thời gian thất nghiệp là lúc mà bạn cực kỳ rảnh rỗi. Nếu bạn không duy trì những thói quen tốt thì rất dễ bị sa ngã. Và mình nghĩ cho dù bạn có thất nghiệp hay không thì cũng nên duy trì những thói quen tốt trong cuộc sống ví dụ như:
- Tập thể dục: chạy bộ, gym, yoga, zumba,..
- Học Tiếng Anh 30p-1h mỗi ngày
- Ăn uống lành mạnh
- Lên kế hoạch và quản lý thời gian hiệu quả
- ĐỌC SÁCH: Nói chung thì những thói quen trên mình có thể hay quên và không làm nhưng đọc sách thì không bao giờ thiếu trong từ điển sống của mình. Sách đã mang đến cho mình quá nhiều kiến thức còn hơn cả bao nhiêu năm đi học. Cũng giống như bán hàng, bạn phải đọc cả 10 cuốn sách thì mới có thể tìm thấy 1,2 cuốn thật sự hữu ích và phù hợp với bản thân. Khi đọc càng nhiều bạn sẽ có kỹ năng chọn sách rất tốt. Tin mình đi, bỏ tiền vào sách là khoản đầu tư giá trị nhất mà bạn có thể làm mà lại không tốn nhiều tiền. Tips chọn sách của mình cho bạn đó là hạn chế đọc sách self-help, tăng cường đọc sách kỹ năng, sách về kiến thức xã hội và tâm lý học.
B – Trong khi thất nghiệp
1. Hãy bình tĩnh
Hãy bình tĩnh thực hiện theo từng bước trong kế hoạch của bạn. Đừng để tâm lý tiêu cực ảnh hưởng đến kế hoạch của bạn. Đừng nôn nóng tìm việc khác mà hãy dành thời gian này để khám phá bản thân.
2. Hạn chế sử dụng mạng xã hội
Vì khi thất nghiệp bạn sẽ rất nhạy cảm vì bản thân thua kém bạn bè. Vậy nên hãy hạn chế sử dụng Facebook, Instagram; thay vào đó là đọc sách hoặc học những điều hay trên Youtube (nhớ là tránh sa đọa vào các video giải trí).
3. Đi càng nhiều càng tốt
Lúc thất nghiệp bạn sẽ thường xuyên ở 1 mình vì bạn bè, người thân đã đi làm hết rồi phải không? Nếu ở một mình quá thường xuyên thì bạn sẽ có cảm giác ”biệt giam”, tách biệt với xã hội. Hãy tận dụng thời gian này tham gia các sự kiện xã hội, các hội thảo, khóa học hoặc chuyển đến 1 nơi nào đó sống 1 thời gian. Ví dụ bạn có thể tham gia tình nguyện ở các trang trại ở Đà Lạt, Tây Nguyên mà mình hay chia sẻ. Đó là cách rất tốt để bạn xa rồi thành phố xô bồ, tìm về nơi vắng vẻ và khám phá bản thân.
Có 1 lý do tại sao mình khuyên các bạn nên chuyển đến một môi trường khác để sống nữa đấy. Bạn có thể xem video dưới đây:
Video trên nói rằng khi bạn sinh ra bạn bị tác động bởi rất nhiều người từ gia đình, bạn bè, người quen,…khiến bạn phải hành động và đeo chiếc mặt nạ như người khác mong muốn. Và vì thế bạn không hề biết đâu là con người thật của mình. Cách để biết đâu là con người thật của bạn chỉ có thể là thử nhiều chiếc mặt nạ, nghĩa là thử nhiều nhân cách khác nhau. Tuy nhiên khi bạn hành động theo nhân cách khác với con người của bạn, người xung quanh sẽ phản ứng và cho rằng có chuyện gì đó xảy ra tới bạn. Ví dụ bạn là một người nhút nhát, sợ hãi nhưng một ngày đẹp trời bạn trở nên cởi mở và hòa đồng thì sẽ rất kỳ cục đúng không?
Vậy nếu bạn có thể đi đến 1 nơi mà không ai biết về bạn và thử những nhân cách khác nhau để tìm ra chiếc mặt nạ nào thật sự hợp với bạn thì sao? Đó là cách mà du lịch có thể giúp bạn tìm ra con người nào là chính mình. Bởi vì không ai biết về con người trước đây của bạn, cho nên nếu bạn cố gắng tỏ ra là người hòa đồng, năng động thì cũng không sao. Nếu như ngày hôm sau bạn tỏ ra nhút nhát, ít nói thì người ta sẽ hỏi có vấn đề gì với bạn vậy. Và bạn được củng cố rằng con người cởi mở chính là nhân cách của bạn nên bạn phải tiếp tục tỏ ra như thế. Đó cũng là cách mà người ta hay nói: FAKE IT UNTIL YOU MAKE IT. Và một điều đặc biệt là sau khi trở về nhà, và bạn hành động theo nhân cách ấy, mọi người xung quanh sẽ cho rằng sau chuyến đi bạn đã thay đổi, trưởng thành hơn. Nhưng chỉ có bạn mới biết rằng môi trường mới đã cho bạn cơ hội để tìm ra con người thật sự của mình.
Vậy nên bạn không thể khám phá được những tài năng của bản thân bởi việc nằm nhà và ru rú trong vùng an toàn của bản thân. Hãy tạo nhiều môi trường mới để thử thách bản thân và tìm ra cái mà bạn thật sự giỏi và hứng thú.
Trong quá trình thất nghiệp, hãy tận hưởng từng giây phút mà bạn đang trải qua, đừng suy nghĩ quá nhiều về tương lai, liệu sau này bạn phải làm gì, kiếm tiền như thế nào. Tương lai có cách giải quyết của nó, việc của bạn là tận dụng từng phút giây để học hỏi và trau dồi bản thân.
C- Sau khi thất nghiệp – Tìm việc mới

Đừng đặt kỳ vọng là sau khi thất nghiệp và trải qua thời gian khám phá bản thân bạn sẽ tìm được công việc như ý. Việc đó có thể sẽ tốn của bạn rất nhiều thời gian đấy. Thế nhưng nếu bạn tận dụng tốt thời gian thất nghiệp bạn sẽ trau dồi cho bản thân rất nhiều kỹ năng cần thiết để tìm kiếm công việc mới.
- Hãy tận dụng thời gian thất nghiệp để mở rộng mối quan hệ. Rất nhiều các công việc hay ho thú vị mà không hề được đăng trên mạng.
- Hãy đọc sách về kỹ năng tìm kiếm công việc: Một cuốn sách mà mình cứ nhắc đi nhắc lại cho những bạn trẻ muốn tìm việc là cuốn “Nhắm mắt bắt được việc”. Nếu mà ngày xưa mình biết cuốn này thì mình đã đỡ vất vả trong công cuộc tìm việc rồi.
- Cập nhật lại CV sao cho phù hợp với công việc bạn muốn ứng tuyển. Bạn cứ áp dụng những kỹ năng viết CV từ cuốn sách “Nhắm mắt bắt được việc” là được.
- Đối với những bạn mà thay đổi ngành nghề khác thì bạn phải chấp nhận làm công việc đó không lương hoặc lương thấp để học hỏi kinh nghiệm. Các bạn không thể đòi hỏi mức lương cũ là 20 triệu thì mức lương mới cho 1 ngành nghề mà bạn không có kinh nghiệm cũng bằng như vậy được. Vậy nên nếu muốn tìm hiểu về 1 ngành nghề mới, thì phải biết đánh đổi. Đừng kỳ vọng quá cao khi chuyển qua ngành nghề mới (cả về mức lương, môi trường và sự ham thích) thì khi đó bạn càng ít vỡ mộng.
- Giỏi Tiếng Anh không phải là tất cả: Nhiều bạn cứ nghĩ rằng sau khi học Tiếng Anh thiệt giỏi thì sẽ kiếm được công việc tốt, lương cao. Không đâu các bạn à. Tiếng Anh chỉ là công cụ để bạn phát triển nghề nghiệp, cái chính vẫn là chuyên môn và kỹ năng của bạn. Hiện nay việc giỏi Tiếng Anh nó trở thành một điều hiển nhiên chứ không còn là lợi thế nữa. Tuy nhiên, giỏi Tiếng Anh sẽ giúp bạn tự tin hơn, mở rộng cho bạn rất nhiều cơ hội kết bạn, học tập, làm việc ở nước ngoài. Vậy nên hãy biết đầu tư vào việc học Tiếng Anh.
- Đối với những bạn thích tự do và có thể quản lý bản thân hiệu quả thì các bạn nên theo đuổi công việc Freelancer mặc dù nó sẽ khó khăn đối với người mới bắt đầu. Công việc freelancer thì muôn hình vạn trạng và nhiệm vụ của bạn là tự tìm hiểu và học hỏi để đủ trình độ mà theo đuổi nó. Không có cái gì tốt đẹp mà đến dễ dàng cả. Chỉ có khi trải qua khó khăn bạn mới biết trân trọng những gì mà mình có.
Vừa rồi trên blog anhtuanle.com có viết 1 bài chia sẻ về nghề freelancer các bạn có thể đọc tại đây. Mình xin liệt kê ra một vài công việc Freelancer mà anh này có đề cập tới nhé:
” Thật ra có rất nhiều thứ có thể làm tự do được, ở đây mình liệt kê và nhóm gọn lại trong một số đầu mục đó là:
- Viết: viết blog (lấy tiền từ quảng cáo), viết sách, viết nội dung cho các trang báo, viết sách cho người khác, viết bài quảng cáo, viết bài SEO, nói chung viết là một chân trời bao la công việc. Và không cần phải cứ viết hay như nhà văn thì mới có thể làm được.
- IT: mình gom vào nhóm này các kỹ năng liên quan đến Thiết kế 2D, 3D, Website, Coding, vân vân. Mình đánh giá ở Việt Nam có những kỹ năng này sẽ rất có lợi, bởi ngày càng nhiều công ty nho nhỏ mở ra, mà thật ra công ty nào chẳng cần phải có thiết kế rồi website các thứ.
- Marketing: nhóm này mình dành cho các bạn có chuyên môn về Marketing. Có thể kể đến như chạy quảng cáo Facebook, YouTube, làm kế hoạch và triển khai Marketing theo dự án, kiếm tiền từ việc ăn hoa hồng các sản phẩm bán hàng online (affiliate marketing), vân vân.
- Dịch thuật: có một chút dính tới nhóm viết là bạn dịch sách, dịch nội dung. Một phần khác có thể là dịch sự kiện, hướng dẫn viên du lịch, bất kỳ cái gì dùng đến ngôn ngữ.
- Dạy học: cái này đúng ra cũng có thể để vào việc dịch ở trên, do cá nhân mình thấy ở thời điểm mình viết bài này việc dạy học online vẫn tiếng Anh là nhiều. Tuy nhiên bạn cứ hiểu là, bất kỳ thứ gì bạn giỏi, ngoài kia có người có nhu cầu, bạn hoàn toàn có thể dạy online. Ví dụ như mình dạy Cách viết CV online chẳng hạn nè.
- Trợ lý: đây là thị trường ngách, không nhiều người biết nhưng có rất nhiều nhu cầu. Có những CEO, giám đốc các công ty vừa và nhỏ rất cần trợ lý trong việc sắp xếp lịch, lên kế hoạch này kia – và bạn hoàn toàn có thể làm việc tại nhà.
- Khác: ngoài những thứ mình nêu trên, mình tin là còn nhiều cái khác nữa, bạn hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm – ở trên là mình nêu những cái chính, viết nhiều quá sợ các bạn đọc nhiều thấy mệt.”
Mình học được gì sau thời gian thất nghiệp?

Cho dù là bạn trải qua chuyện gì thì nó cũng điều sẽ dạy cho bạn một bài học nào đó. Thất nghiệp là khoảng thời gian mình cảm thấy áp lực có, mệt mỏi có, hoang mang có, vui sướng có, hạnh phúc có. Nhờ nó mà mình cũng học được rất nhiều thứ và trưởng thành lên rất nhiều, nhưng tất nhiên cái gì cũng có cái giá của nó. Dưới đây là những điều mà mình đã học được:
- Mình học được nhiều kỹ năng mới: viết blog, thiết kế web, Tiếng Anh, quay video, kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm,…
- Kết thêm nhiều bạn mới và cuộc sống của mình thú vị hơn nhiều.
- Kiến thức của mình về nhiều lĩnh vực tăng lên vì hầu như là mình tự lên kế hoạch và tìm hiểu mọi thứ và quan trọng là mình học hỏi từ những người mình đã gặp.
- Biết bản thân muốn gì và cái gì là quan trọng trong cuộc đời, không còn hoang mang vô định như ngày xưa.
- Biết cách kiểm soát bản thân hơn là sống sa đọa và vô tổ chức; và cũng biết chi tiêu hợp lý hơn nữa.
- Cảm thấy biết ơn và trân trọng những ngày mà mình đang sống.
- Nhận ra kiếm tiền không phải là tất cả mà quan trọng là sống một cuộc đời có ý nghĩa.
Mình viết bài này bằng những trải nghiệm của bản thân. Có thể nó đúng với mình nhưng không đúng với trường hợp của các bạn. Vì vậy nó chỉ mang tính chất tham khảo vì chỉ bản thân bạn mới biết là mình cần gì trong cuộc sống này thôi. Mình hy vọng là các bạn sẽ học được điều gì đó. Chia sẻ bài viết cho những người nào cần nhé.
Theo dõi mình tại page cá nhân Queen’s Diary nhé…
Thật sự cảm ơn chị vì bài viết này. Em cũng đang có ý định nghỉ việc, cũng thích mảng edit, làm video, viết blog, photoshop… Thật sự thích câu này của chị: “kiếm tiền không phải là tất cả mà quan trọng là sống một cuộc đời có ý nghĩa.”. Chúc chị thật nhiều sức khỏe!!
Cám ơn Phương nhé. Hy vọng bạn sẽ thấy hữu ích khi đọc blog của mình. 🙂
Chị ơi chị post 1 bài recommend những quyển sách chị đã đọc đi ạ
Oki em. Chị sẽ viết 1 bài sau nè.
Hiện giờ chị chưa có nhiều người theo dõi, nhưng nếu chị đi theo quan điểm “chia sẻ để cùng nhau tiến bộ” thì em tin rằng chị sẽ sớm thành công thôi.
Cảm ơn em nhé
Cho mình hỏi bạn lấy BHXH ở đâu mà ko cần hộ khẩu với tạm trú vậy? Mình làm ở Bình Thạnh họ bắt phải có hộ khẩu hoặc tạm trú :(. Làm giấy tờ mệt quá.
Mình nhận ở Quận Bình Chánh nha, vào thời điểm cuối năm 2019. Bạn mình làm thủ tục ở quận 11 cũng không yêu cầu giấy tạm trú.